Aziatische hoornaar wesp

Aziatische hoornaar wesp

De Aziatische hoornaar (Vespa velutina) is een invasieve exoot die vanuit Azië naar Europa gekomen is. In tegenstelling tot de Europese hoornaar (Vespa crabro), veroorzaakt de Aziatische hoornaar veel problemen in Europa. Ze vormen vooral een gevaar voor de honingbijenpopulatie, omdat ze actief op jacht gaan naar deze bijen en binnen enkele uren tot wel 30% van een bijenkolonie uit kunnen roeien. Daarnaast zijn zo ook een stuk agressiever dan de Europese, die alleen het nest zal verdedigen. Toch moet de Aziatische hoornaar niet verward worden met de Aziatische reuzenhoornaar (Vespa mandarinia), of “killer hornet”. Deze is vooralsnog niet in Nederland waargenomen.

Aziatische hoornaar herkennen

De Aziatische en Europese hoornaar zijn makkelijk om met elkaar te verwarren. De Aziatische hoornaar is met een lengte van 25 tot 30 mm echter wat kleiner dan de Europese. De makkelijkste manier om de twee te onderscheiden is via het borststuk en de poten. Het borststuk van de Aziatische hoornaar is helemaal zwart, en de uiteinden van de poten zijn geel. Bij de Europese hoornaar zijn beide bruinachtig van kleur. De Aziatische reuzenhoornaar is echter vele malen groter en worden tot wel 45 tot 55 mm groot.

Uiterlijke kenmerken

De Aziatische hoornaar is een invasieve exoot, en het is belangrijk om hem van de Europese variant of gewone wespen te onderscheiden. Hier volgen enkele kenmerken waaraan deze hoornaar te identificeren is.

De kop

De kop van de Aziatische hoornaar is relatief groot voor het lichaam, en is rood-oranje van kleur. Ze hebben een groot kopschild en de ogen zijn niet ovaal, zoals bij andere wespensoorten, maar hebben een langwerpige kommavorm die om de antennes heen kromt.

Het borststuk

Het borststuk is fluweel zwart van kleur, en bestaat uit drie segmenten. Aan ieder segment zijn een paar poten bevestigd die duidelijke, gele uiteindes hebben. Het borstschild beschermd de poten en andere belangrijke delen van hun lichaam.

De vleugels

De bruine vleugels van de Aziatische hoornaar zijn in de lengterichting gevouwen, en de achterste vleugels worden door de voorste bedekt. Hierdoor kan het lijken alsof ze maar één paar vleugels hebben.

De Aziatische hoornaar koningin herkennen

Qua kenmerken lijkt de koningin op de werksters en de mannetjes, ze is echter met gemiddeld 30 mm een stuk groter dan de werksters en de mannetjes die respectief gemiddeld 20 en 25 mm lang kunnen worden.

Voortplanting & leefwijze

Aziatische wespen bouwen ieder jaar een nieuw nest, deze is van papier-achtig materiaal gemaakt en heeft een eivorm. De jonge, al bevruchte koninginnen komen in het voorjaar uit hun schuilplek voor de winter en beginnen met het bouwen van een primair nest om werksters in voort te brengen. Wanneer de werksters volwassen zijn, wordt het primaire nest aan het begin van de zomer verlaten en bouwen ze een secundair nest, vaak hoog in een boom. In de zomer kan dit nest uitgroeien tot meer dan 1000 individuen, en zo’n kolonie is dan ook een stuk groter dan die van de Europese variant.

In de nazomer worden er mannetjes en jonge koninginnen voortgebracht. De mannetjes sterven na de paring met een jonge koningin. Deze verlaat vervolgens het nest en gaat op zoek naar een plek om te overwinteren. Iedere kolonie kan van enkele tientallen tot honderden koninginnen voortbrengen, dit is een van de redenen dat dit zo’n succesvolle invasieve soort is.

Natuurlijke vijanden

Omdat dit een invasieve soort is, heeft de Aziatische hoornaar niet veel natuurlijke vijanden in Nederland. Er zijn zover bekend nog geen insecten of parasitoïde sluipwespen die deze soort parasiteren. Het is mogelijk dat de wespendief (Pernis apivorus) ook op deze soort jaagt, ze worden beschermd tegen steken door een dik verendek en schubben op de poten. Maar of ze ook op de Aziatische hoornaar jagen is tot nu toe nog niet bevestigd.

De Aziatische hoornaar bestrijden

De Aziatische hoornaar is sinds 2016 officieel een invasieve soort. De Europese lidstaten zijn verplicht om deze soort te bestrijden om verspreiding te voorkomen. De beste manier om dit te doen is door het nest uit te roeien en te vernietigen. Het is echter van groot belang dat de invasieve soort niet verward wordt met de inheemse Europese hoornaar. Deze kan via concurrentie om voedsel de verspreiding van de exoot tegengaan en heeft een belangrijke functie in het ecosysteem.

Wanneer je een nest tegenkomt, blijf uit de buurt en meld het bij de brandweer of op waarnemingen.nl. Zo kan kunnen professionals het nest bestrijden en loop jij geen risico om aangevallen te worden.

Veelgestelde vragen